မႏၱေလး ကက္သလစ္ ဂိုဏ္းခ်ဳပ္ သာသနာအတြင္းရွိ ေရဦးဇံု၊ ခ်မ္းသာေက်း ရြာသို႔ မာရိယာ၏ သာသနာျပဳ ဖရန္စစၥကင္း သီလရွင္ အသင္းဂိုဏ္း ေရာက္ရွိျခင္း ႏွစ္ (၁၀၀) ျပည့္ ရာျပည့္ ဂ်ဴဘီလီအခမ္းအနား၊ ခ်မ္းသာရြာ ဘုရားေက်ာင္း ႏွစ္(၁၂၅)ျပည့္ ႏွင့္ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ေက်ာင္းေဆာင္သစ္ ဖြင့္ ပြဲအခမ္းအနားကို မတ္လ ၃၁ ႏွင့္ ဧၿပီ ၁ ရက္ေန႔တို႔က က်င္းပခဲ့ပါသည္။
    ပထမဦးစြာ သီလရွင္ ေက်ာင္းဝင္း အတြင္း၌ ဂ်ဴဘီလီ အထိမ္းအမွတ္ သစ္ပင္ ကို ကာဒီနယ္ခ်ာစ္းဘိုႏွင့္ ဆရာေတာ္ႀကီး နီေကာလာစ္းမန္ထန္းတို႔မွ ဦးေဆာင္ကာ ေကာင္းခီ်းေပး၍ ဖရန္စၥကင္းသီလရွင္မ်ားမွ သစ္ပင္အား ေျမခ်စိုက္ပ်ိဳးခဲ့ပါသည္။ ထို႔ ေနာက္ ဂ်ဴဘီလီအထိမ္းအမွတ္ ေက်ာက္ တိုင္ျဖစ္ေသာ စိန္ဂိ်ဳးဇက္ ဆင္းတုေတာ္ကို ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ားမွ ဖဲႀကိဳးျဖတ္ကာ ေကာင္းခ်ီးေပး၍ ဖြင့္လွစ္ ေပးခဲ့ပါသည္။ ဂ်ဴဘီလီပြဲေတာ္သုိ႔ ရန္ကုန္ ကက္သလစ္ သာသနာ ဂိုဏ္းခ်ဳပ္ဆရာေတာ္ႀကီး ကာဒီ နယ္ ခ်ာလ္းစ္ဘို၊ မႏၱေလး ကက္သလစ္ ဂိုဏ္းခ်ဳပ္သာသနာပိုင္ ဆရာေတာ္ႀကီး နီ ေကာလားစ္ မန္ထန္း၊ သာသ နာအသီးသီးမွ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ား၊ အနယ္ နယ္အရပ္ရပ္မွ ဖရန္စစၥကင္း အသင္းဂိုဏ္းဝင္မ်ား၊ ကိုရင္ မ်ားႏွင့္ ဓမၼမိတ္ေဆြမ်ားပါ ဝင္တက္ေရာက္ခဲ့ ၾကပါသည္။
    ဂ်ဴဘီလီမစာၦး တရားေတာ္ျမတ္ကုိ ကာဒီနယ္ခ်ားလ္စ္ဘိုမွ ဦးေဆာင္ကာ ပူ ေဇာ္ခဲ့ပါသည္။ ကာဒီနယ္ ခ်ာလ္းစ္ဘုိမွ ၾသဝါဒျမြက္ၾကားရာ၌ ယခုလုိမ်ိဳး ဖရန္စစၥ ကင္းသီလရွင္ေတြရဲ႕ ႏွစ္ (၁၀၀)ျပည့္ ဂ်ဴဘီ လီကို က်င္းပၿပီး ဘုရားရွင္ကုိ ေက်းဇူးတင္ ခ်ီးမြမ္းၾကရာ၌ သီလရွင္ ေက်ာင္းေဆာင္ႀကီး အေဆာင္အတြက္ ေက်းဇူးတင္ခ်ီးမြမ္းမႈမ်ိဳးမဟုတ္ဘဲ ေက်ာင္းေတာ္ႀကီးမွရရွိခဲ့ေသာ မ်ားျပားလွတဲ့ ေက်းဇူးေတာ္မ်ားအတြက္ သာ ဘုရားရွင္ကို ေက်းဇူးတင္ခ်ီးမြမ္းရန္ သာမက ဘုရားရွင္ ေပးသနားသည့္ ေက်း ဇူးေတာ္မ်ားကို မွ်ေဝေပး ခဲ့ၾကတဲ့ သီလရွင္ မ်ားကို ေအာက္ေမ့သတိရၿပီး ေက်းဇူးတင္ ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ သီလရွင္မ်ားသည္ ဘာ သာတူမ်ားအတြက္ ဘုရားရွင္ရဲ႕ ေက်းဇူး ေတာ္မ်ားကို လက္ေတြ႕ခံစားေစၿပီး ဘာ သာတူမ်ားအတြက္ အက်ိဳးျပဳတဲ့ လုပ္ငန္း ေတြကို လုပ္ေဆာင္ ေပးခဲ့ၾကသူမ်ားျဖစ္တဲ့ အေၾကာင္းကို ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ မစာၦး တရားအၿပီးတြင္ ပြဲေတာ္ျဖစ္ေျမာက္ေရးႏွင့္ ဂ်ဴဘီလီ ေက်ာက္တုိင္အား လွဴဒါန္းခဲ့ၾက ေသာ အလွဴရွင္မ်ားအား ဂုဏ္ျပဳ မွတ္တမ္း လႊာမ်ားလည္း ခ်ီးျမွင့္ေပးခဲ့ပါတယ္။ အဲ့ဒီ ေနာက္ ညပိုင္းတြင္ ေဖ်ာ္ေျဖေရး အစီအစဥ္ မ်ား ပါဝင္ခဲ့ၿပီးပြဲေတာ္ကုိ ေအာင္ျမင္စြာ က်င္းပႏုိင္ခဲ့ပါသည္။
    ခ်မ္းသာရြာသိ္ု႔ ဖရန္စစၥကင္သီလ ရွင္ေက်ာင္း စတင္ေရာက္ရွိခဲ့ပံုမွာ ၁၈၈၂ ခုႏွစ္က ေက်ာင္းထိုင္ဘုန္းေတာ္ႀကီးအျဖစ္ တာဝန္က်ခဲ့ေသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဂ်ိဳးဇက္ ဖိုးသည္ ခ်မ္းသာရြာ၌  တာဝန္က်စဥ္ သီလ ရွင္မ်ားထားရန္ ဆႏၵရွိခဲ့သူ တစ္ဦးျဖစ္ ပါ တယ္။ သို႔ေသာ္ ၎သည္ က်န္းမာေရး အေျခအေနအရ စိန္ဂၽြန္းမေနာ္ယမံေက်ာင္း တြင္ အနားယူ ေနခ်ိိန္ Fr. Clament မွ ခ်မ္းသာရြာေက်ာင္းထုိင္အျဖစ္ေရာက္ရွိလာၿပီး ၎က Fr.ဂ်ိဳး ဇက္ဖိုးထံမွ အႀကံဥာဏ္မ်ားရ ယူ ကာ Fr.ဂ်ိဳးဇက္ဖိုး၏ ကိုယ္ပိုင္ေငြေၾကးႏွင့္ အလွဴ ေငြမ်ားကိုေပါင္းကာ သီလရွင္ ေက်ာင္း၊ စာသင္ေက်ာင္းႏွင့္ ေဆးေပးခန္း တစ္ခုကိုပါ ေဆာက္လုပ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၀၂ ခုႏွစ္မွာ ခ်မ္းသာရြာမွ ဝင္လုိသူ မိန္းကေလး အခ်ိဳ႕အား သီလရွင္ျဖစ္ရန္ မႏၱေလး ၿမိဳ႕သို႔ ပို႔ထား၍ အစိုးရ လက္မွတ္ရ သင္တန္းမ်ားတက္ကာ အစုိးရ ဆရာျဖစ္ ဘြဲ႕မ်ားရရွိခဲ့ပါတယ္။ မေစလွီ ၊ မၿငိမ္းမယ္နဲ႔ မဂြန္းပံုုတို႔မွာ ပထမဦးဆံုးေရြးေကာက္ျခင္း ခံရေသာ မိန္းကေလးမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၁၈ ခုႏွစ္မွာ Fr. ဂ်ိဳးဇက္ဖိုး ပ်ံလြန္ေတာ္မူခဲ့ ပါတယ္။ ၎ကြယ္လြန္ၿပီးေနာက္ ၁၉၁၉ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီ လ (၁၅) ရက္ေန႔မွာ မာရိယာ ၏ ဖရန္စစၥကင္း သီလရွင္မ်ား ေက်ာင္း စိန္ဂ်ဳိးဇက္ ကြန္ဗင့္ကို ဆရာေတာ္ႀကီး Foulquier ဦးေဆာင္ကာ ႀကီးက်ယ္ခမ္းနား စြာျဖင့္ ေကာင္းခ်ီးေပးဖြင့္လွစ္ခဲ့ပါတယ္။ သီလရွင္ေက်ာင္း ဖြင့္လွစ္ၿပီးသည္ႏွင့္တၿပိဳင္ နက္ သီလရွင္မ်ားဟာ ၎တုိ႔၏ အဓိက လုပ္ငန္းျဖစ္ေသာ စာသင္ေက်ာင္းႏွင့္ ေဆး ေပးခန္းမ်ားကို စတင္ ဖြင့္လွစ္ခဲ့ၾကပါသည္။
    ထိုစဥ္က ခ်မ္းသာရြာ၌ အစုိးရ စာသင္ေက်ာင္းမ်ား မရွိေသးပါ။ သီလရွင္ မ်ားဟာ ၎တုိ႔၏ သီလရွင္ေက်ာင္းဝင္း အတြင္းမွာပဲ စာသင္ခန္းမ်ားဖြင့္လွစ္ၿပီး အစိုးရဆရာျဖစ္ ဘြဲ႕ယူထားသည့္ ျမန္မာ တုိင္းရင္းသား သီလရွင္မ်ားက ဦးေဆာင္ ကာ သင္ၾကား ေပးခဲ့ၾကပါတယ္။ ခ်မ္းသာ ရြာမွ ကေလးငယ္မ်ားအျပင္ အနီးအနားရွိ ဗုဒၶရြာမွ ကေလးမ်ားလည္း တက္ေရာက္ခဲ့ ၾကပါတယ္။ မူလတန္း ေက်ာင္းသားေက်ာင္း သူမ်ား အားလံုးေပါင္း ၁၃၀ ျဖင့္ စတင္ခဲ့ပါ တယ္။ ထုိမွတဆင့္ တျဖည္းျဖည္းျခင္း အစိုး ရေက်ာင္းအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳျခင္းလည္း ခံခဲ့ရပါတယ္။ သီလရွင္မ်ားသည္ ပညာေရး အျပင္ က်န္းမာေရးအတြက္ ေဆးေပးခန္း ဖြင့္လွစ္ခဲ့ပါတယ္။ ေဆးခန္းသို႔ မလာေရာက္ ႏုိင္ေသာ လူနာမ်ားကိုလည္း အိမ္တိုင္ရာ ေရာက္ ကုသမႈမ်ားကိုလည္း လုပ္ေဆာင္ ေပးခဲ့ၾကပါတယ္။ ခ်မ္းသာရြာမွ ဘာသာတူ မ်ားအျပင္ အနီးအနားရြာမ်ားရွိ ဗုဒၶရြာမ်ားသို႔ လည္း ႏြားလည္းျဖင့္ သြားေရာက္ ကုသမႈ မ်ားလည္း လုပ္ေဆာင္ေပးခဲ့ၾကပါသည္။
    ၎အျပင္ မိဘမဲ့ကေလးေဂဟာ တစ္ခုကိုလည္း ဖြင့္လွစ္ခဲ့ၿပီး မိဘမဲ့ကေလး မ်ားကို ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ မိန္း ကေလးမ်ား ဘဝျမွင့္တင္ေပးေရးအတြက္ အခ်ဳပ္ အလုပ္ခန္းႏွင့္ ယက္ကန္းလုပ္ငန္း တစ္ခုကိုလည္း တည္ေထာင္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ထိုသို႔ လုပ္ကိုင္ရင္း ၁၉၆၂ - ၁၉၆၆ ခုႏွစ္ တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံေရး အထိပ္တလန္႔ျဖစ္ခ်ိန္ တို္င္းတစ္ပါး သာသနာျပဳမ်ားအား ျပည္ႏွင္ ဒဏ္ေပးရာ ဖရန္စစၥကင္ သီလရွင္ (၇၂) ပါး ပါဝင္ပါတယ္။ ၎တုိ႔ အသင္းဂိုဏ္း၏ အႀကိီးအကဲမ်ားလည္း ေရာမႏုိင္ငံမွ ျမန္မာ ႏုိင္ငံ ခ်မ္းသာရြာသို႔ ကို္ယ္တုိင္ လာေရာက္ ခဲ့ဖူးပါ သည္။ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္မွာ ခ်မ္းသာရြာသူ Sr. Josephine Kyi သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ဖရန္စစၥကင္ သီလရွင္ အသင္းဂိုဏ္း၏ အႀကီးအကဲ Provincial Superior ျဖစ္ခ်ိန္ ခ်မ္းသာရြာမွာ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ျမွင့္တင္ ေရးအတြက္ စက္ခ်ဳပ္ စီမံကိန္းတစ္ခုကို တည္ ေထာင္ ေပးခဲ့ၿပီး ခ်မ္းသာရြာေရအလြန္ ရွားပါးရာ ေသာက္သံုးရန္ ေရကန္ႀကီး (၅) ကန္ ေဆာက္လုပ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ဖရန္စစၥ ကင္ သီလရွင္မ်ားသည္ ၎တု႔ိစတင္ေရာက္ ရွိသည့္ေန႔မွစတင္ကာ ယေန႔တုိင္ ႏွစ္ေပါင္း (၁၀၀) အတြင္း ၎တုိ႔အစြမ္းရွိသမွ်ျဖင့္ ဝိညာဥ္ေရး၊ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရးႏွင့္ လူ ေနမႈဘဝမ်ားအတြက္ပါ အားသြန္ခြန္စိုက္ ေပးဆပ္၍ ဆက္ကပ္ေနၾကတာကို ေတြ႕ရွိ ရပါတယ္။ ၎တုိ႔၏ေပးဆပ္မႈ၊ ၎တုိ႔၏ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္မႈမ်ားအား ဘုရားသခင္ကို ေက်းဇူးတင္သည့္အေနျဖင့္ ရာျပည့္ဂ်ဴဘီ လီပြဲေတာ္အခမ္းအနားမစာၦးတရားကို မတ္ လ ၃၁ ရက္ေန႔က ဂ်ဴဘီလီမစာၦးတရား က်င္းပ ပူေဇာ္ခဲ့ၾကပါသည္။
Pinky
( MDY-OSC , RVA Myanmar Service)